Bescherm het bos, bouw met bamboe
Bamboe staat bekend als een ontzettend duurzaam en milieuvriendelijk product. Maar waarom is bamboe dan milieuvriendelijk?
Bamboe versus hout
Bamboe groeit snel en er zijn meer dan 1.500 verschillende bamboe soorten waarvan er 50 geschikt zijn als constructief bouwmateriaal. Omdat bamboe een grassoort is (de Gramineae), schiet het binnen een half jaar tot soms wel 30 meter uit de grond. De grootste bekende bamboesoort is de Dendrocalamus.
In bamboe plantages worden enkel de volwassen bamboe geoogst en de rest blijft staan, zodat deze verder kunnen ontwikkelen. Bij het oogsten wordt er op gelet dat genoeg van de stam over blijft, zodat er weer een nieuwe bamboestengel kan groeien. Deze heeft dan de voedingsstoffen en het wortelsysteem van de geoogste bamboe, welke de nieuwe bamboe natuurlijk alleen maar ten goede komen. Als een bamboe zaadje wordt geplant, vormt deze een klomp onder de grond. Deze klomp kan tot wel 2 ton CO2 opnemen in de loop van 7 jaar. In vergelijking met een hardhout boom welke enkel 1 ton CO2 opneemt in 40 jaar.
Bamboe heeft een omlooptijd van zeven jaar. Bij houtsoorten is dat 30 jaar. Dit is dus al een groot verschil. De werkelijke recordtijd bedraagt 1,22 meter per dag. Bamboe heeft hardhout eigenschappen, maar groeit sneller dan zachthout. Elk jaar wordt meer dan 13 miljoen hectare bos gekapt. Dat zijn elk uur 1140 voetbalvelden. Er worden natuurlijk bossen aangeplant, maar het jaarlijkse nettoverlies aan bos bedraagt ruim 7 miljoen hectare, dit is meer dan twee keer de oppervlakte van België. Als die bossen niet gekapt zouden worden, zou er tot een kwart minder CO2 de lucht in gaan.
Door het gebruik van bamboe wordt het broeikaseffect en de klimaatverandering sterk gereduceerd. Bamboe absorbeert broeikasgassen. De koolstofdioxide-uitstoot (CO2) van bamboe geeft 35% meer zuurstof in de atmosfeer af dan een gelijkwaardige soort hardhout. Dit ontstaat door de hoge groeisnelheid en fotosynthese. De klimaatverandering is al enkele jaren een probleem en daarom zou bamboe opgenomen kunnen worden als gecertificeerde oplossing. Bamboe is eveneens geschikt voor de productie van biomassa, omdat het de op een na hoogste biomassa geeft op aarde.
Bamboe in de natuur
Bamboe is ook essentieel bij het reguleren van de kwantiteit en kwaliteit van het water. Vanwege het wateropnamesysteem in de stam van de bamboe werkt het haast als een soort waterpomp. Als het regent neemt het water op en dit water wordt dan de aarde in gelaten wanneer er droogte is. Een hectare bamboe kan maar liefst 30.000 liter water opslaan. Hierdoor kan bamboe groeien in moeilijke omstandigheden waar andere planten het niet volhouden. Dit is ook bevorderlijk voor de kwaliteit van de bodem, omdat de wortels deze bij elkaar houdt. Zo is er ook minder kans op aardverschuivingen en vermindering van erosie bij rivieren.
Bamboe is ook een belangrijk onderdeel van vele biodiverse ecosystemen. Er zijn wereldwijd verschillende dieren die bamboe gebruiken voor voedsel en beschutting. Een bekend voorbeeld is de reuzenpanda (uit China), maar ook de rode panda (China), berg gorilla (Oeganda), halfmaki's (Madagaskar), balemeerkat (Ethiopië) en de Gracilinanus agilis (Zuid-Amerika). Buiten deze dieren zijn er ook vele vogels die baat hebben bij bamboe. Het planten van bamboe kan dus snel voorzien in de juiste omstandigheden voor deze diersoorten.
Bamboe in bouwconstructies
In de Europese context gebruiken we bamboe in de tuin en als afwerkingsmateriaal. Maar waarom wordt het in Europa niet vaker als bouwmateriaal toegepast? Bamboe is immers een van de sterkste bouwmaterialen ter wereld. Het heeft een treksterkte van 28.000 inch per vierkante millimeter tegenover 23.000 inch voor staal. Men leert van de natuur door onderzoek te doen naar de structuur van bamboe, want de natuur bouwt veel efficiënter dan wij als mens. Wij bouwen stijf, maar met behulp van minder stijvere dempers en elastische veren die eruitzien als het bouwsysteem van een bamboestengel kunnen we minder stijf bouwen.
Wij importeren bijvoorbeeld ook bamboesoort Guadua. Deze is zelfs sterker (maar ook lichter) dan staal, waardoor ze zeer geschikt zijn voor constructieve toepassingen. Meer daarover is te zien in onderstaand filmpje. Meer over bamboe in constructie is hier te lezen.
Bamboe Toepassingen
Bamboe geeft bij teling geen problemen voor het milieu. Een hernieuwbare bron zonder uitputting. Het belangrijkste hierbij is dat door bamboe te lamineren, alles wat van hout gemaakt wordt in bamboe is te produceren. Als de bamboevezels zijn ontdaan van de natuurlijke suikers en de vezels zijn geïmpregneerd met zouten, zijn ze immuun geworden voor insecten. Hierdoor wordt de levensduur van de bamboestammen verhoogd tot 50 jaar en meer. Dit is wel onder voorwaarde dat ze niet worden gebruikt in direct contact met zon, regen of grond. Om bamboestokken op een duurzame manier te kunnen gebruiken voor buitentoepassingen is er echter extra onderhoud vereist door de eindgebruiker.
Bamboe kan voor heel veel verschillende toepassingen gebruikt worden zowel in natuurlijke vorm als in een verwerkt product. Bamboe vezels zijn zacht en duurzaam als deze geweven worden. Bamboe kleding is zeer duurzaam en er wordt beweerd dat het antibacteriële en schimmelwerende eigenschappen heeft die een zweetgeur voorkomen. Vanwege zijn milieuvriendelijke karakter en veelzijdigheid wordt bamboe steeds vaker gekozen als grondstof voor verschillende toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan kleding, meubels, vlonders, schuttingen, broodtrommels, tandenborstels en verpakkingsmaterialen, constructiewerkzaamheden en nog veel meer. Andere producten in het luxere segment zijn bijvoorbeeld een bamboe stuurwiel en interieur van een (dure) auto of aan elektronicaproducten zoals een bamboe telefoonhoesje, bamboe computermuizen en toetsenborden of bamboe koptelefoons.
Kortom, bamboe is zo populair vanwege zijn milieuvriendelijke karakter en bijzondere eigenschappen. Door zijn veelzijdigheid is het in veel verschillende toepassingen te gebruiken.
